Op 2 juni 2015 heeft het hof ‘s-Hertogenbosch uitspraak gedaan in een kwestie waar al enorm lang over wordt geprocedeerd. Het gaat om een ongeval dat op 7 oktober 2007 plaatsvond. Een wielrenner raakte toen zwaar gewond. Op het moment een vrachtwagen de wielrenner wilde inhalen, week de wielrenner uit naar rechts. Daarbij kwam hij met zijn voorwiel in een richel tussen de rijbaan en de grasbetonklinkers in de berm, viel en belandde onder de aanhangwagen van de vrachtwagen.

De WAM-verzekering van de vrachtwagen (Reaal) wordt in de hoofdprocedure veroordeeld tot vergoeding van de schade van de fietser. Reaal heeft echter de gemeente in vrijwaring opgeroepen. Reaal is van mening dat gemeente als wegbeheerder op grond van artikel 6:174 BW aansprakelijk is. Reaal stelt dat de weg niet voldeed aan de eisen die daaraan in de gegeven omstandigheden gesteld mogen worden. De aansprakelijkheid van de wegbeheerder moet beoordeeld worden aan de hand van de maatstaven die de Hoge Raad eerder formuleerde in het Wilnis-arrest.

Hoge Raad

De rechtbank en het hof wezen eerder de vordering in vrijwaring af omdat Reaal onvoldoende zou hebben onderbouwd dat van de gemeente, mede gezien haar beperkte capaciteit en financiële middelen, kon worden gevergd dat zij de wegen zodanig onderhoudt dat richels telkens worden opgevuld. De Hoge Raad vernietigde echter op 4 april 2014 de eerdere uitspraak van het hof.

De Hoge Raad oordeelde dat het op weg van het aangesproken overheidslichaam ligt om zijn verweer, dat de financiële middelen te beperkt waren om de vereiste maatregelen te treffen, voldoende te onderbouwen. De enkele stelling dat de financiële middelen ontoereikend waren, zal niet volstaan.

Verwijzing

De zaak wordt vervolgens verwezen naar het hof ‘s-Hertogenbosch en dat heeft dus op 2 juni 2015 uitspraak gedaan. Het hof haalt de richtlijnen van het CROW aan. Dit handboek heeft richtlijnen waar een veilige berm aan moet voldoen. Het Hof komt tot de conclusie dat de bewuste berm niet aan de richtlijnen van het CROW voldeed. De gemeente stelde zich op het standpunt dat het treffen van maatregelen bezwaarlijk was, gezien de beperkte financiële middelen die de gemeente heeft. De gemeente heeft laten zien dat ze jaarlijks ongeveer 5 miljoen euro heeft voor al haar wegenonderhoud. Het strak langs het wegdek aanbrengen van grasbetonklinkers kost tussen de € 16.000 en € 21.000. Als de gemeente alle richtlijnen uit het CROW handboek zou willen naleven zou dat minimaal 9 miljoen kosten. De gemeente stelt dat het gelet op de kosten en haar beleidsvrijheid het in redelijkheid niet gevergd kan worden dat zij richels zoals op de bewuste straat voorkomt.

Beperkte financiële middelen

Het hof neemt hier geen genoegen mee. Het hof stelt dat de gemeente wel een jaarbudget voor onderhoud heeft genoemd, maar niet onderbouwd welke keuzes zij binnen dit budget heeft gemaakt en waarom de kosten voor het herstel van de richel niet konden worden gemaakt. Ook heeft de gemeente niet laten zien hoeveel de totale begroting van de gemeente bedraagt, hoeveel daarvan aan andere beleidsterreinen wordt uitgegeven en welke keuzes en afwegingen de gemeente daarbij heeft gemaakt.

Het hof stelt vast dat het aspect van de bezwaarlijkheid van het nemen van voorzorgsmaatregelen in dit geval dus niet in de weg staat aan het aanvaarden van aansprakelijkheid van de gemeente op grond van artikel 6:174 BW. Alle andere omstandigheden van het geval worden meegewogen zoals de aard en ernst van het risico en de ernst van de te verwachten schade en het hof komt tot de conclusie dat de gemeente met Reaal hoofdelijk aansprakelijk is voor de schade van de wielrenner. Naar het oordeel van het hof heeft het verkeersgedrag van de vrachtwagen meer bijgedragen aan het ontstaan van het ongeval dan het nalaten van de gemeente om de richel op te vullen. Het hof maakt daarom de verdeling 65% Reaal en 35% gemeente.

Conclusie

Uit de uitspraak van het gerechtshof kan worden geconcludeerd dat de beperkte financiële middelen waarover overheden beschikken niet zo maar een rechtvaardiging vormen om gevaarlijke situaties in stand te laten. Een gemeente zal een verweer gebaseerd op haar beperkte budget heel uitgebreid en specifiek moeten onderbouwen. Een enorme taak waar overheden niet makkelijk aan zullen kunnen voldoen.

Contact

Bent u het slachtoffer van een verkeersongeval, hebt u een vraag over dit onderwerp of bent u benieuwd wat wij voor u kunnen betekenen, bel dan met 073-6900888, stuur een facebookbericht, of stuur e-mail naar info@jba.nl