Op 1 januari 2021 is het slachtoffer in Dordrecht op de fiets aangereden door een automobilist van wie NN de WAM-verzekeraar was. De verzekerde van Nationale-Nederlanden (NN) was ten tijde van het ongeval onder invloed van alcohol en drugs en is na het ongeval doorgereden. Hij is strafrechtelijk veroordeeld voor zijn bijdrage aan het ongeval. Het slachtoffer is ernstig gewond geraakt door het ongeval. Zij zal vermoedelijk nooit meer herstellen, is rolstoelafhankelijk en heeft 24 uur per dag zorg nodig. NN heeft 100% aansprakelijkheid voor het ongeval erkend.

Omdat het slachtoffer rolstoelafhankelijk is geworden diende zij te verhuizen. Haar eigen woning was niet meer geschikt. De woning van het slachtoffer is verkocht aan de zwager van een medewerker van het makelaarskantoor dat de verkoop van de oude woning begeleidde. Na de verkoop nam NN het standpunt in dat het slachtoffer € 70.000,00 zou worden gekort op de uiteindelijke schadevergoeding, omdat de woning te koop aan de zwager was verkocht. Het slachtoffer is het hier niet mee eens. Namens haar start de curator een deelgeschilprocedure.

Wat eist de curator namens het slachtoffer?

Volgens de curator is het standpunt van NN dat het slachtoffer moet worden gekort op haar schadevergoeding niet redelijk en billijk, omdat het handelen van het slachtoffer geen schending van de schadebeperkingsplicht oplevert. Verder is er volgens het slachtoffer sprake van een aantal onrechtmatige koerswijzigingen van NN in de behandeling van de schade van het slachtoffer , waarbij haar behoeftes uit het oog zijn verloren en waarvoor smartengeld passend is. De curator eist voor dit onrechtmatig handelen (en dus niet als schadevergoeding wegens het verkeersongeval) een aanvullende schadevergoeding van € 40.000,00.

Hoe verweert NN zich?

Allereerst meent NN dat deze zaak niet in een deelgeschilprocedure thuishoort. Inhoudelijk verweert NN zich door te stellen dat zij hun standpunt over de korting hebben laten vallen na indiening van het verzoekschrift voor het deelgeschil. Er is dus geen belang meer bij de vordering. De andere koerswijzigingen waren ook niet onredelijk of onrechtmatig. Er is ten gevolge daarvan geen schade geleden.

Wat oordeelt de rechter?

Het doel van de deelgeschilprocedure is dat slachtoffers en aansprakelijke partijen in gevallen van schade door dood of letsel op een snelle en pragmatische manier een beslissing van een rechter kunnen krijgen waarmee zij weer terug naar de onderhandelingstafel kunnen. De zaak moet dus, in andere woorden, bijdragen aan de totstandkoming van een vaststellingsovereenkomst. Volgens de rechter betreft de vordering van de curator een zaak waardoor tot een vaststellingsovereenkomst (weer) tot stand kan komen, omdat de beslissing van de rechter de onderhandelingen weer vlot kunnen trekken. De rechter beoordeelt de zaak vervolgens inhoudelijk.

De schadevergoeding waar de curator op ziet is een smartengeldvergoeding voor secundaire victimisatie. De rechtbank legt uit dat daarmee wordt bedoeld dat een slachtoffer opnieuw slachtoffer wordt, maar dan door het letselschadeproces zelf. In dit geval gaat het om de bejegening van het slachtoffer door de verzekeraar, die ertoe kan leiden dat zij op andere wijze in de persoon is aangetast als bedoeld in de zin van artikel 6:106 b BW. Bij een aantasting in de persoon op andere wijze ontstaat er het recht op smartengeld.

Volgens de rechter heeft NN verkeerd gehandeld door eerst 50% aansprakelijkheid te erkennen terwijl er nergens uit bleek dat het slachtoffer een verkeersfout heeft gemaakt. Toch heeft zij na de ontvangst van het proces-verbaal van de politie hierover negen maanden gewacht met de volledige erkenning. Dit was onredelijk en onrechtmatig omdat het slachtoffer daardoor ten onrechte opnieuw slachtoffer werd.

Ook het kortingsstandpunt ten aanzien van € 70.000,00 was onrechtmatig. Pas na het starten van deze procedure, werd dat standpunt weer ingetrokken. Voor de rechter staat vast dat NN achter de rug van een gezamenlijk ingeschakelde expert om eenzijdig aan Totaalsupport – dat nota bene eerder door partijen gezamenlijk was ingeschakeld – heeft verzocht om in opdracht van NN een tweede taxatie uit te voeren van de oude woning. Daarmee heeft NN het vertrouwen van het slachtoffer geschonden en onrechtmatig gehandeld. Het slachtoffer had de woning namelijk voor € 10.000,00 meer verkocht dan de eerdere taxatie. Een tweede taxatie was onredelijk.

De rechter kent het slachtoffer voor dit onrechtmatig handelen een schadevergoeding van € 1.000,00 toe. Zie daarvoor de uitspraak.

Niet onrechtmatig is dat NN eerst hun eigen medisch adviseur wilde, een scheidingsadvocaat niet direct heeft willen betalen, de letselschadeadvocaat langzaam heeft betaald, de inschakeling van een bouwkundige heeft vertraagd of om tijdens een bezoek aan het slachtoffer te focussen op de schade en niet op kennismaken. Ook is niet onrechtmatig dat NN pas na een voorlopige schadestaat en onder druk van een kort geding de benodigde vergoeding voor de aankoop van een nieuwe woning overmaakte.

Conclusie

In de literatuur wordt vaak besproken hoe ons verzekeringsstelsel grotendeels is gebaseerd op vertrouwen. De verzekeringsovereenkomst wordt ook wel gekarakteriseerd als de contractus uberrimae fidei: contract van uiterst vertrouwen. Een verzekeraar moet een verzekeringsnemer vertrouwen als hij een verzekering aanvraagt én moet de verzekeringsnemer vertrouwen als hij een claim indient.

Deze rechtszaak laat echter zien dat het slachtoffer ook vertrouwen moet kunnen stellen in een verzekeraar. Bij zaken van blijvend letsel is de schade vaak hoog, maar dat maakt niet dat de verzekeraar aan minder strenge eisen is gebonden. Juist in die zaken komt het ook bij de verzekeraar aan op transparantie, duidelijkheid en compassie ten behoeve van het slachtoffer. Koerswijzigingen en stiekeme onderzoeken kunnen onrechtmatig zijn omdat zij het vertrouwen van het slachtoffer schade. Het is terecht dat daar een boete in de vorm van een aanvullende schadevergoeding tegenover staat.

Vragen?

Heeft u vragen over dit onderwerp of heeft u hulp nodig bij schade wegens dood of letsel? Neem dan gerust contact met ons op, via het telefoonnummer bovenaan de pagina of per e-mail: info@jba.nl.